Wie bestuurt mijn brein door Joke van Diest Online training op 20-01-2022
Na de leuke ontvangst van de 16 deelnemers in de virtuele schoolbanken van gastvrouw Berdine Segers neemt trainer Joke van Diest van Groeneveld & van Diest het over.
Zij gaat ons vandaag uitleggen hoe je brein leert en hoe je dat toe kunt passen in je werk als trainingsacteur.
Maar eerst gaat ze even inventariseren hoe iedereen erbij zit. Daarvoor hebben we vooraf aan de workshop een rood, oranje en groen item klaargelegd. Ze vraagt hoe we op dit moment tegen de avond aankijken door een rood (geen zin), oranje (neutraal) of groen (ik sta er voor open) voorwerp omhoog te houden. Ze is aangenaam verrast door onze creatieve keuze in items en vraagt bij een aantal mensen door op hun mindset.
Dan gaan we beginnen.
We starten met wat theorie aan de hand van enkele dia’s en filmpjes. Hoe werkt het lerende brein? In het kort:
Het brein is slim maar log om te besturen. Het bestaat uit drie onderdelen:
- De hersenstam (oerbrein) dit zorgt ervoor dat heel veel automatisch gaat. Hier zit je routine en dit gebruik je het meest.
- Het limbisch systeem (emotionele brein) hier zit je emotie en draait alles om veiligheid
- Neo-cortex (denkende brein) dit gedeelte werkt het traagst.
Doordat het jongste deel het traagste werkt en vooral bewust gebruikt moet worden (5%) en het oudste deel bijna automatisch en op routine werkt (95%) is het best lastig om dingen te veranderen of aan te leren.
Het terugvallen op routines is gemakzucht. Het brein is lui en wil zo weinig mogelijk energie gebruiken.
Als je dus wat wil veranderen moet je er wel wat voor doen!
Meditatie helpt daarbij en door neuroplasticiteit van je brein kun je nieuwe verbindingen maken in de hersenen. Het gaat er daarbij niet om dat je dingen afleert maar dat je iets nieuws aanleert. Dat kan tot op hoge leeftijd.
Er zijn een aantal stoffen (‘toffe stofjes’, zoals Joke het noemt) die ervoor zorgen dat je je goed voelt: Dopamine, oxytocine, endorfine en serotonine. Deze komen vrij in het lichaam door bepaalde activiteiten.
Het effect is verschillend; dopamine zorgt bijvoorbeeld voor motivatie en dat je steeds meer wil.
Dit kun je als trainer of trainingsacteur ook bewerkstelligen bij je deelnemers. Bijvoorbeeld door ze te belonen wordt dopamine aangemaakt.
Dan bestaat er ook nog zoiets als amandelkernen, waar je er twee van hebt. Zij scannen de hele dag: “Is het hier veilig of niet?” Dit is een oerreactie uit de prehistorie.
Als je je realiseert dat een deelnemer die binnenkomt dat dus ook heeft kun je daar op inspelen door bijvoorbeeld even een praatje met iedereen te maken om de veiligheid binnen de training te benadrukken.
De vijf domeinen waar de amandelkernen op scannen zijn:
- Status
- Zekerheid
- Autonomie
- Verbinding
- Eerlijkheid
Na deze korte maar zeer interessante theoretische inleiding krijgen we vijf uitdrukkingen met de vraag welke het meeste bij ons past en of we ze in de, voor ons, goede volgorde willen zetten. Bijvoorbeeld: “Spreken is zilver, zwijgen is goud” of “Eerlijkheid duurt het langst”.
We bespreken vervolgens welke waarom voor ons belangrijk is.
Ze gaan allemaal over veiligheid en je kunt het terugkoppelen naar de vijf domeinen.
Vervolgens vraagt Joke ons om zinnen op te schrijven die wel eens gezegd worden tijdens traningen tegen deelnemers, waarbij jij voelt oeps/ au...
Door een deelnemer positief te bekrachtigen en te waarderen voelt hij zich veilig en staat hij meer open om te leren.
Daarom gaan we deze ‘oeps’ zinnen in subgroepen ombuigen naar positieve zinnen. Van rood naar groen, van au naar positief.
Na een tijdje komen we weer plenair samen en bespreken we de uitkomsten. Joke geeft ons de ruimte om met elkaar hierover in gesprek te gaan en, elkaar aanvullend, komen we op steeds meer ‘groene’ zinnen.
Samenvattend komt daar uit dat het in trainingen belangrijk is om nieuwsgierige vragen te stellen, om verbinding te maken en deelnemers autonomie te geven. Dit zorgt voor veiligheid en de wil om te leren.
En dan blijkt de tijd voorbijgevlogen en zijn we al bij het einde van de workshop. Ik vond het erg interessant om me meer in deze materie te verdiepen en Joke heeft ons op een hele prettige manier daarin begeleidt. Dankjewel daar voor!